مرداد ۲۹۱۳۹۱
 

روان شناسی نوجوان

تغییرات فیزیکی که در طول بلوغ صورت می گیرد موجب تغییرات احساسی و اجتماعی بسیاری نیز می شود. اول اینکه، فرآیند بلوغ جسمی مستقیماً بر بدن و مغز تاثیر می گذارد تا نیازها، علایق، و حال و هوای کودکانه را تغییر دهد. سپس، وقتی ظاهر و عملکرد کودکان شروع به تغییر می کند، یکسری تاثیرات اجتماعی نیز تغییرات اجتماعی و احساسی آنها را تسریع می کند(مقصود ما از نوجوان سنین ۱۳تا  ۱۹ سالگی است). 

کودکان با مشاهده تغییراتی که در بدنشان اتفاق می افتد، تجربیات اجتماعی ناشناخته ای هم تجربه می کنند. آنها با اولین تجربه تحریک جنسی و تاثیرات همسالان و فرهنگ جامعه شروع به برقراری روابطی رمانتیک و گاهی جنسی با دیگران می کنند. همچنین، وقتی آن تغییرات جسمی مورد توجه دیگران قرار می گیرد، رفتار و برخوردهایی متفاوت از طرف دیگران را تجربه می کنند. بعنوان مثال، نوجوانانی که سریعتر بالغ می شوند، محبوبیت بیشتری پیدا می کنند درحالیکه همسالان آنها که بلوغ کندتری دارند، محبوبیتشان کاهش پیدا می کند. همینطور متوجه می شوند که سایرین برخلاف همیشه به طور ناگهانی توجه بیشتری به ظاهر آنها می کنند.

تغییرات جسمی که همراه با بلوغ اتفاق می افتد، پایه و اساس تجربیات احساسی تازه می شود. بعنوان مثال، والدین متوجه می شوند که فرزندانشان در این دوران حساس تر و بداخلاق تر می شوند. این بداخلاقی و دمدمی مزاج شدن به تغییرات و نوسانات هورمونی که در آنها ایجاد می شود و نیز مسائل روانی خاص دوران بلوغ ، مربوط است. کاملاً درست است که هورمون های جنسی عوامل شیمیایی بسیار قدرتمندی هستند که می توانند بر اخلاق و روحیه تاثیر بگذارند. در دوران بلوغ، بدن این نوسانات هورمونی را تنظیم می کند و این نوسانات موجب دمدمی مزاج شدن فرد می شود. اما این دمدمی مزاج شدن دلایل جسمی دیگری هم علاوه بر این نوسانات هورمونی دارد.

کمبود خواب

دمدمی مزاج شدن نوجوانان می تواند تحت تاثیر کمبود خواب آنها باشد. دلایل جسمی و اجتماعی زیادی برای این کمبود خواب که در دوران بلوغ ایجاد می شود وجود دارد. اول اینکه، چرخه خواب-بیدار بدن به ریتم شبانه روزی بستگی دارد که در مقابل تحت تاثیر هورمون هاست. در دوران بلوغ، یک تغییر طبیعی در ریتم شبانه روزی نوجوان ایجاد می شود که باعث می شود شب ها هوشیارتر از سابق باشد. متاسفانه، نوجوانان در این دوران مجبورند همچنان برای رفتن به مدرسه زود بیدار شوند و در نتیجه این، دچار کمبود خواب می شود. همین مسئله باعث می شود در روزهای تعطیل تمایل زیادی برای خوابیدن داشته باشند. این کمبود خواب می تواند بر قدرت تمرکز آنها تاثیر منفی بگذارد و حساسیت آنها را هم بیشتر کند و همین مسئله موجب می شود که نتوانند کارهایی که یک زمانی انجام آن برایشان ساده بود را به خوبی انجام دهند. این چالش جدید موجب افزایش خستگی و دمدمی مزاجی آنها می شود.

مغز نوجوانان هنوز در حال بالغ شدن است

عامل دیگر  که دمدمی مزاجی نوجوانان را پیچیده تر می کند این است که مغز آنها هنوز از نظر فیزیکی در حال رشد است: مغز کودکان تا اوایل بیست سالگی هنوز به طور کامل رشد نکرده است. این مغز ناقص مسئول عدم بلوغ احساسی و شناختی است که موجب خسته شدن والدین از دست فرزندانشان می شود.

عدم بلوغ شناختی به مهارت های در حال رشد نوجوانان برمی گردد که هنوز به اندازه بزرگسالان قابل اعتماد و ماهر نیست. کسانیکه از نظر شناخت بالغ نیستند نمی توانند قضاوت درستی داشته باشند. تفکر نابالغ موجب دشواری در تصمیم گیری ها و  فکر کردن درمورد عواقب کارهایشان در نوجوانان می شود. درنتیجه، نوجوانان معمولاً ناگهانی عمل می کنند و گاهی خودخواه می شوند.

رشد فیزیکی ناقص مغز همچنین تا حد زیادی مسئول عدم بلوغ احساسی نوجوانان است. نوجوانان خیلی بیشتر از افراد بزرگسال در تعدیل احساسات خود مشکل دارند. تعدیل احساس توانایی بسیار مهمی است  چون به افراد این قدرت را می دهد که هوشیارانه (و با محدودیت) شدت احساساتی مثل عصبانیت، لذت یا ترس خود را تنظیم کنند. این کنترل کردن به آنها کمک می کند پستی و بلندی های احساسات خود را محدود کنند.

والدین باید از ساختار ناقص مغز، تغییرات خواب و تغییرات هورمونی، و عدم بلوغ احساسی و شناختی فرزندانشان آگاه باشند تا بتوانند رفتار آنها را به درستی قضاوت کنند. در نوجوانی، کودکان دمدمی مزاج می شوند و تصمیمات بدی می گیرند، این از سر بدخواهی و لجبازی نیست. دلیل آن این است که نمی توانند در این دوران طور دیگری باشند. والدین باید علیرغم مقاومت فرزندانشان راهنمایی های مناسب و عاقلانه دراختیار آنها بگذارند و برای عملکردهای آنها محدودیت تعیین کنند. بااینکار والدین امنیت و آزادی لازم برای فرزندانشان را فراهم کرده و به رشد و بلوغ آنها کمک می کنند. کودکان برای ابراز فردیت خود و تمرین تصمیم گیری مستقل نیاز به فضا دارند و برای پیشرفتشان باید درمقابل عواقب تصمیم هایشان از آنها محافظت شود.

بحران هویت

عامل مهم دیگر که اهمیت آن از عوامل قبلی کمتر نیست،بحران هویت یابی است.نوجوان در حال گذر از دنیای کودکی به بزرگسالی است.به این دلیل این دوران را دوران برزخ نامیده اند و به زعم روانشناسانی مثل اریک اریکسون از سخت ترین دوران رشد روانی انسان است.نوجوان میخواهد به یک تعریف مشخصی از خود دست یابد و از معیارهای مشخصی پیروی کند و این همان هویت یابی نوجوان است.به این دلیل در حال آزمایش نقشهای مختلف و همانند سازی خود با افراد مهم زندگی خود است تا آنرا درونی سازی کرده و بخشی از هویت خود نماید.به این دلیل گاهی گیج و مبهوت می شود و نمیداند کدام نقش و هویت مناسب و کدام نامناسب است.لذا دلیل دیگر تغییرات خلقی نوجوان و دمدمی بودن او بحران هویت است که والدین و مربیان نقش مهمی برای کمک به نوجوان برای گذر از این دوران دشوار دارند.علاوه بر مسائل روحی-روانی مشکلات اجتماعی و انحرافات اجتماعی در این سن شیوع زیادی می یابد که ضرورت مشاوره با روانشناس را بیشتر می کند .مشکل بحران هویت موجب می شود که نوجوان با والدین و حتی مربیان خود درگیر شود که لزوم برخورد درست و سنجیده توسط اولیا و مربیان و درک شرایط بحرانی نوجوان ضروری است.چنانکه شاعر بزرگ ایران زمین می گوید:

این چه گردیست که من دور قمر می بینم           همه افاق پر از فتنه و شر می بینم

دختران را همه جنگ است و جدل با مادر              پسران را همه بد خواه پدر میبینم.

این سروده علاوه بر مشکل فوق الذکر، مشکلات ادیپ و الکترا را که فروید به ان اشاره کرده بود تبیین میکند.

                                                            دکتر دارابی- روانشناس و استاد دانشگاه

                                                                    =================

کلمات کلیدی:بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی و وجوانان.بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی و مشاوره نوجوانان.بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی و مشاوره نوجوانان.بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی و مشاوره نوجوانان.بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی و مشاوره نوجوانان.بحران هویت.هویت یابی.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس در امور نوجوانان.رواندرمانی برای نوجوانان.رواندرمانی نوجوانان.بهترین روانشناس نوجوان در تهران.روانشناس خوب و با تجربه در امور نوجوانان.مشکلات نوجوانان.رواندرمانی.دکتر روانشناس نوجوان-دکتر روانشناس باتجربه در امور نوجوانان،بهترین روانشناس نوجوان در تهران،بهترین دکتر روانشناسی برای نوجوانان در غرب تهران،

متاسفم! ارسال دیدگاه بسته شده است.