-یکی از مشکلات شایع در بین مردم از سن کودکی تا بزرگسالی کمرویی و خجالتی بودن است.گفته میشود نیمی از مردم به نوعی از این مشکل رنج میبرند و با آن دست و پنجه نرم میکنند.به هر حال درصد قابل توجهی از كودكان، نوجوانان و بزرگسالان، بدون آنكه تمایل داشته باشند، ناخواسته خودشانرا در حصاری از كم رویی محبوس و زندانی می بینند و درنتیجه نمیتوانند با دیگران رابطه صمیمی برقرار نمایند یا اگر هم با برخی افراد رابطه برقرار كنند رابطهشان بسیار محدود بوده و نمیتوانند خودمانی شوند.پس اصل وجود این حالت در افراد ، زیاد مهم نیست، آنچه مهم است و باید روی آن کار شود ، بررسی علل و راهكارهای درمان و رفع آن است.
-افراد کمرو از اعتماد به نفس و عزت نفس کافی برخوردار نیستند.آنها خود را از دیگران پایینتر و ناتوانتر میبینند.افراد کمرو و خجالتی از قدرت ابراز وجود پایینی برخوردار هستند و در بیان احساسات و افکار خود با مشکلات جدی روبرو میشوند.افراد کمرو بیش از سایرین احساس گناه غیر موجه دارند، یعنی در جایی که نباید احساس گناه کنند ،احساس گناه میکنند.آنها در نه گفتن به دیگران شدیدا مشکل دارند و همین عامل باعث میشود که از سوی دیگران به سمت کارهای نادرست و ضد اجتماعی سوق داده شوند.
-علل كمرویی و خجالتی بودن؛
كمرویی و خجالتی بودن یك پدیدة پیچیدة روانی ـ اجتماعی و زیستی است. كمرویی یك صفت یا از جمله ویژگیها و صفات ارثی- رفتاری است كه البته بیشتر متأثر از روابط نادرست بین فردی و سازش نایافتگیهای اجتماعی در مراحل اولیة رشد، در خانه و مدرسه ریشه میگیرد.محیط خانواده و تجارب اولیة كودك به خصوص در سنین دبستانی و سالهای آغازین مدرسه، اصلیترین نقش را در شكلگیری شخصیت كودك دارد،در این دوران الگوهای رفتاری بزرگسالان به ویژه والدین، میزان ارتباط عاطفی آنان با فرزندان، بیشترین تأثیر را در رشد مطلوب اجتماعی و یا پدیدآیی اظطراب و كمرویی میتواند داشته باشد. معمولا افراد کمرو دارای والدین کمرو و فاقد عزت نفس مطلوب هستند. لذا آنها نیز آموخته اند که کمرو باشند.در ضمن کمرویی یک صفت ارثی نیز به حساب می آید و تحقیقات روانشناسان در بعد بیولوژی رفتار ،برای مثال پژوهشهای آیزنک و بعد از او افرادی مثل کاگان و باس و پالمین این موضوع را تایید کرده اند(برای مطالعه بیشتر به کتاب روانشناسی شخصیت اینجانب، فصل دیدگاه بیولوژیک در روانشناسی شخصیت،مراجعه کنید).افرادی که در کودکی اجازه ابراز وجود نداشته اند و اگر ابراز وجود کردند از سوی بزرگترها تحقیر و تهدید شده اند،از ابراز وجود ضعیفی برخوردارند و طبعا افرادی خجالتی خواهند بود.متاسفانه در جامعه ما خجالتی بودن نشانه شرم و تربیت عالی است و معمولا این صفت تقویت و تشویق میشود و بر عکس اگر فردی جسور باشد و از حق خود دفاع کند، بر چسب ” پر رو ” و ” بی حیا ” به او زده خواهد شد!.
-روشهای درمان كمرویی و خجالتی بودن :
مؤثرترین روشهای درمان كمرویی و خجالتی بودن عبارتند از:
1- تقویت خودپنداری مثبت و خودباوری؛ یعنی سعی كنید نگرش و دید مثبت نسبت به خود داشته باشید. جنبههای مثبت خود را بیشتر در نظر بگیرید. اگر فكر میكنید كه در روابط اجتماعی و صمیمی شدن با دیگران ناتوان هستید، مطمئناً در قبال آن نقاط قوّتی نیز دارید، فهرستی از نقاط قوت خود تهیه نمایید و همیشه به دفعات به آنها توجه كرده و آرامآرام سعی در تقویت آن داشته باشید.
2-واژهها و جملات منفی ؛ نظیر «من فرد ناتوانی هستم»، «نمیتوانم با دیگران رابطه صمیمی برقرار كنم» و… را هرگز بر زبان نیاورید. بعد از این سعی كنید این جملات را تكرار كنید. «من میتوانم فرد موّفقی باشم»، «من میتوانم دوستان خوبی داشته باشم و رابطة صمیمانه با آنها برقرار كنم. این جملات را دایم تكرار كنید، حتی در مواقعی كه در جمع دوستان هستید. این جملات را در ذهن خود مرور كنید.
3-همیشه و به خصوص در مواقعی كه در جمع دوستان هستید؛ تبسمی بر لب داشته باشید! لبخند زدن و متبسم بودن باعث آرامش درونی و بهبود روابط اجتماعی شما میشود.
4-سعی كنید در برقراری ارتباط با دیگران ابتكار عمل را به دست بگیرید. هنگامی كه در جمع دوستان هستید، سؤالی بپرسید، نظر خود را راجع به موضوعی ابراز نمایید، احوال آنها را جویا شوید و…
5. كوشش كنید كه بیش از حدّ گرفتار آداب و رسوم و تعارف و تكلّف نباشید و این البته به تمرینهای اولیه نیازمند است. قدم ابتدائی را بردارید. آداب و رسومی كه به روشنی بیمحتوی بوده و دست و پاگیر هستند را كنار بگذارید و آرامآرام به سراغ بقیه این نوع آداب بروید. بسیار راحت و ساده و بیتكلیف با دیگران ارتباط برقرار كنید. از كلمات و جملات ویژه كه از گفتن آنها احساس خجالت میكنید، جداً پرهیز كنید.
6-اگر در برخوردهای مستقیم و رو در رو با دیگران احساس خجالت میكنید و نمیتوانید نظرات خود را به خوبی بیان كنید، با دوستانتان تلفنی صحبت كنید.
7-سعی كنید همیشه ظاهر ساده و آراسته داشته، در سلام كردن به دیگران پیشقدم باشید. با افراد غریبه در مغازه، اتوبوس، كتابخانه، پارك و… صحبت كنید. و شما خود در برقراری ارتباط و شروع صحبت با دیگران، با رعایت ادب و كلمات و رفتار مطلوب اجتماعی پیشگام باشید.
8-با اشخاص مختلف، اعم از كوچك و بزرگسال وقت ملاقات بگذارید، سعی كنید برای هر ملاقات چیزی برای گفتن یا نشان داشته باشید. مثلاً میتوانید برای این كار كتاب و مجلهای جدیدی را بخوانید و اطلاعات خودتان را بیشتر كنید. در امور سیاسی و اقتصادی جامعه، معلومات بیشتری كسب كنید، خاطرات و تجارب جالب خود را مرور كنید و برای بازگویی آنها در جمع دوستانتان آمادگی داشته باشید. در این صورت هم دوستان تازهای پیدا میكنید و هم احساس خجالت و كمرویی شما از بین میرود(توانا بود هر که دانا بود).
9-همیشه با مقدمهای كوتاه و جالب صحبت خویش را آغاز كنید، و ارتباط چشمیتان را حین سخن گفتن بهطور كاملاً واقعی با دوستان خود، حفظ كنید.
10- به هنگام گوش دادن به سخنان طرف مقابل، سعی كنید همواره شنوندة فعالی باشید و با دقت كامل به صحبتهای وی گوش دهید. به هنگام لزوم سؤالاتی مطرح كنید، و دربارة دیدگاههای گوینده اظهار نظر كنید و توضیح بیشتری بخواهید.
-در پایان خاطر نشان شود که اگر کمرویی توسط خود فرد قابل رفع نباشد حتما باید با رواندرمانی و مشاوره روی آن کار شود.زیرا کمرویی ریشه در عوامل دیگر شخصیتی مثل عزت نفس ضعیف دارد.تا عزت نفس یا همان حرمت ذات تغییر نکند در کمرویی شما تغییری ایجاد نخواهد شد.یکی از راههای موثر در درمان کمرویی و عزت نفس پایین ،هیپنوتیزم درمانی است که در مقالات دیگر این سایت مطالعه کنید.
سایت دکتر دارابی(متخصص روان شناسی و هیپنوتراپیست).
متاسفم! ارسال دیدگاه بسته شده است.